Is het gebouw van het Europees Parlement een echt huis van democratie?

Op zaterdag 16 maart gaf ik een masterclass over strategische autonomie bij de D66-afdeling in Amsterdam. Hieronder kun je de lezing nalezen.

Representation matters . En diverse, inclusieve teams presteren beter. Geen holle frases, maar keer op keer (wetenschappelijk) onderbouwde feiten. Diversiteit en representatie kennen oneindig veel facetten. Sommige aspecten van onze identiteit wijken af van de norm in een bepaalde context, andere juist niet. Als vrouw, migrant op een latere leeftijd, iemand die Nederlands niet als moedertaal heeft en ook nog afkomstig van ‘de regio’ weet ik wat het is, en hoe het voelt, om politiek ondervertegenwoordigd te zijn. Tegelijkertijd, als kind van een kansrijk milieu uit een West-Europees land met een academische opleiding en een goede sociaal-economische positie, ben ik mij ervan bewust dat ik zonder meer tot een bevoorrechte groep behoor. Al die verschillende elementen, bij mij net als bij iedereen, mengen zich voortdurend in een iets andere compositie: een menselijke caleidoscoop. Met elke draai, in elke situatie, komen er verschillende combinaties van kleur en vorm naar voren. Dezelfde dynamiek ontstaat in diverse teams waarin verschillende groepen binnen onze samenleving zich vertegenwoordigd kunnen voelen. In mijn ervaring is juist die dynamiek hetgeen wat zulke teams sterker maakt. Daarom heb ik in mijn verschillende rollen als manager, leidinggevende of bestuurder getracht om diversiteit in mijn teams te vergroten. Met gepaste trots kan ik wel zeggen dat dit gelukt is. In mijn laatste aanstelling als bibliotheekdirecteur, zette ik bewust in op het aannemen en binden van praktisch opgeleiden, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, mensen met een (medische) beperking, mannen, jongeren en medewerkers met een diverse culturele achtergrond. Allemaal categorieën die doorgaans ondervertegenwoordigd zijn in de bibliotheeksector. Een bijdrage leveren aan een kleurrijke en pluriforme politieke caleidoskoop in Europa, niet alleen als steentje erin maar ook als draaiende motor. Een mooi voornemen voor het jaar dat net begonnen is! En voor alle lezers: de beste wensen!

Na vele jaren was ik weer terug waar het allemaal begon. En gezien dat de voetballerij van deze Heerenveen-Excelsior behoorlijk tegenviel (zachtjes uitgedrukt), had ik de tijd en ruimte om mijn gedachten hun vrije gang te laten gaan. Ik wist nog hoe koud het was, op die eerste keer in het Abe Lenstra stadion in februari 2011. Hoe klein ik mij voelde tussen al die grote mannen. Hoe compleet onverstaanbaar de taal was, ondanks mijn grondige voorbereidingen vooraf (lees: veel filmpjes van het Friese volkslied op YouTube kijken, met ondertiteling). Hoe onverwachts bijzonder en mooi het was om dat lied te horen zingen door het hele stadion, zeker voor iemand uit een land waar het volkslied geen tekst heeft. Hoe ik een emotie in mij herkende die ik mij niet herinnerde van de vele sportwedstrijden die ik in de Verenigde Staten had bijgewoond. Misschien iets met Frysk bloed wat dieper gaat dan Stars-Spangled Banners, no offense intended .  En ik wist nog heel goed wat ik zo veel jaren eerder niet kon weten. Dat ook de kou went. Dat ik op een gegeven moment mij niet meer zo klein zou voelen, ook is het verschil in lengte niet veranderd. Dat het onverstaanbare abracadabra ooit bij mij zou horen, ook durf ik die nog niet echt te spreken. Dat dat volkslied ook mijn volkslied zou worden, ook durf ik nog altijd niet mee te zingen. Dat die emotie die ik in anderen herkende, ook bij mij zou ontstaan. En dat toen 'Lit jim gean, Friezen' werd opgeroepen, ik ooit zou weten wat dat precies betekende, letterlijk en figuurlijk. En voor dat alles, SC Heerenveen, bedankt. Nu voetballen nog.

Mijn keuze voor sociaal-liberalisme was niet vanzelfsprekend. En de Spaanse verkiezingen van afgelopen zondag bieden mij een mooie gelegenheid om mijn ideologische zoektocht met jullie te delen. Als bevoorrecht kind van progressieve ouders, vond ik het een morele plicht om voor radicale kansengelijkheid te zijn. Ongelijkheid in mijn geboorteland ervaarde ik als de onontkoombare erfenis van eeuwen oppressie door de conservatieve economische, politieke en kerkelijke elite. De enige logische ideologische keuze was daarom in mijn jeugdige beleving ‘zo links mogelijk, en dan ook uitgesproken’. Drie jaar in Washington, D.C. werkten bevestigend. Een halve kilometer van het centrum van de macht woonden mensen in extreme armoede, althans voor westerse begrippen. Een stad compleet gesegregeerd langs raciale lijnen waar ongelijkheid in elke hoek zichtbaar was. De timide pogingen van Democraten om het systeem op een rechtvaardige manier in te richten waren klaarblijkelijk onvoldoende of gewoonweg ‘bulldozed’ door het leger aan lobbyisten uit K Street. Terug in Madrid maakte ik de protestbeweging 15-M instemmend maar vanaf veilige afstand mee: er was verandering nodig. Tegelijkertijd merkte ik in mijn omgeving teruglopende steun voor de indignados met elke steeds radicaler boodschap van Pablo Iglesias. En de ‘reformagenda’ van Ciudadanos, aantrekkelijk vanuit staatsrechtelijk perspectief, was gebaseerd in een mijns inziens achterhaalde centripedisch nationalisme en andere muffige ideeën én gekoppeld aan neoliberaal economisch beleid. Ik ben er niet rouwig over, dat zowel Iglesias als de oprichter van Ciudadanos Albert Rivera sindsdien het politieke toneel hebben verlaten. En toen landde ik in het Friese platteland. Als student Politieke Wetenschappen in Utrecht leerde ik over het Nederlands staatsrechtelijke stelsel. Over gedoogbeleid en niet gekozen burgemeesters. Over gebrek aan een Constitutionele Hof en een indirect gekozen Eerste Kamer die toch cruciaal is. Ik volgde ook de 2012 verkiezingscampagne: de woorden die ik hoorde en las verstond ik toen nog amper, maar de toon in de uitingen en uitspraken vanuit D66 was onmiskenbaar: een rechte rug tegen populisme, geloof in de belofte van Europa, verdraagzaamheid als kernwaarde. Jaren van verdieping in de Nederlandse politiek volgden, binnen en buiten mijn werk, tussen de luiers (3x) door. Het was een goed overwogen keuze: radicaal voelde ik mij altijd, nu nog redelijk. En waar het politieke handelen soms teleurstelt, want dat doen politieke partijen nou eenmaal, voelt sociaal-liberalisme, nog altijd, als een warm bad na een lange reis.

Wie politiek actief is, wordt regelmatig geconfronteerd met ethische dilemma's. Ook tijdens een campagne moeten kandidaten keuzes maken die soms niet helemaal stroken met de eigen overtuigingen. Zoals ik mijn laatste blogpost Full Disclosure had aangegeven, ga ik mijn campagne uitgaven openbaar houden in de aanloop naar de Europese Verkiezingen. Dit is relevant voor mensen die bijdragen aan de campagne (waar gaat mijn geld naartoe?) maar ook voor kiezers die misschien meer willen weten over wat een gedegen persoonlijke campagne inhoudt, en hoeveel dit daadwerkelijk kost. Nou zat ik vanavond de activiteiten van de afgelopen week te inventariseren en berekenen , en ik schrok een beetje van hoe veel kilometers ik met de auto reis. Voor iemand die probeert relatief duurzaam te leven is dit altijd een pijnlijke constatering. Tegelijkertijd, het is niet altijd haalbaar voor een inwoner van 'het platteland' om met het OV te reizen. Het duurt meestal aanzienlijk langer, wat niet altijd samengaat met andere verplichtingen thuis of op het werk; de busdiensten zijn onregelmatig en/of schaars, en de NS lijkt steeds gevoeliger te worden voor storingen en andere ellendige omstandigheden. Zo was ik vorige week van plan om een deel van mijn reis naar Den Haag met de trein af te leggen, maar er reden geen treinen meer in die richting en ik was blij dat ik 'gewoon' weer in mijn auto kon stappen en doorgaan en de geplande bijeenkomst toch bij te kunnen wonen. Hoe dan ook: feit blijft dat mijn campagne aanzienlijk extra uitstoot met zich mee brengt, en dat gaat waarschijnlijk alleen maar toenemen der mate de campagne vordert. Dat zit bij mij niet lekker. Daarom de vraag aan jullie, mijn trouwe lezers: hebben jullie ideeën om mijn campagneafdruk te verlagen/compenseren, zonder effectiviteit te verliezen? Ik hoor ze graag! Stuur mij een DM of laat een comment achter in mijn socials. Tot slot: om überhaupt campagne te kunnen blijven voeren, heb ik jouw steun nodig! Je kunt doneren via mijn crowdfundingspagina op WhyDonate . Bedankt voor het lezen en tot de volgende keer! [Fun fact: het gehele treinverkeer van en naar het Noorden (inwonersaantal: 1.7 miljoen mensen) is momenteel volledig afhankelijk van het knooppunt Zwolle-Meppel. En daar gaat het vaak mis. Die Lelylijn kan niet snel genoeg komen!]

Toen ik begin mei mijn kandidatuur voor de Europese Verkiezingen van 2024 aankondigde, beloofde ik transparantie en inzicht in het traject rondom mijn kandidaatstelling. Omdat ik mijn campagne voornamelijk via donaties hoop te kunnen bekostigen, binnen de regels die in Nederland gelden, vind ik het belangrijk om ook het financiële component van campagnevoeren transparant en inzichtelijk te maken. Dit is relevant voor mensen die bijdragen aan de campagne (waar gaat mijn geld naartoe?) maar ook voor kiezers die misschien meer willen weten over wat een gedegen persoonlijke campagne inhoudt, en hoeveel dit daadwerkelijk kost. In deze post zal ik gedurende de campagne de uitgaves inventariseren, per campagneactiviteit, en waar mogelijk met de datum van de campagneactiviteit erbij. COMMUNICATIEMIDDELEN EN CAMPAGNEMATERIALEN Website en webdomeinen: € 181,5 per jaar Kosten crowdfundingplatform: € 50 (inschatting) Campagneflyers: €111,93 Campagnefoto's: €913 Telefoonabonnementskosten: €300 DEELNAME AAN TRAININGEN EN BIJEENKOMSTEN VOOR KANDIDATEN Vijf bijeenkomsten van de cursus Meer Vrouwen in het Europees Parlement (29-30 juni): € 286,65 Bezoek aan Brussel voor de cursus Meer Vrouwen in het Europees Parlement (organisatie): € 87 Zaalhuur tijdens het bezoek aan Brussel voor de cursus Meer Vrouwen in het Europees Parlement: € 95 REISKOSTEN/ONKOSTEN 2 juni: Buro De Vries - Omrop Fryslân Vervoer: €13,62 1 juni: Regiotour Fryslân Vervoer: €13,62 31 mei: Werkbezoeken Fryslân, Campagneactiviteit D66 Soest Vervoer: €47,94 30 mei: Regio EU Verkiezingsdebat, Amersfoort, Campagneactiviteit D66 Goirle Vervoer: €65,93 29 mei: MBO Debat Leiden Vervoer: €51,54 28 mei: MBO Festival Zwolle, werkbezoek Noord-Veluwe Vervoer: €24,04 27 mei: Werkbezoek Van Wijhe Verf, Zwolle, debat Forum Groningen €51,42 26 mei: Regiotour Flevoland en Utrecht Vervoer: €41,38 25 mei: Campagneactiviteit D66 Gooise Meren, Bijeenkomst Nederlandse Vrouwenraad Den Haag, campagneactiviteit D66 Groene Hart, Nacht van de Democratie in Groningen Vervoer: €86,47 Eten en drinken: €16 24 mei: Verkiezingsevent + debat Samenwerkingsverband Noord-Nederland, Emmen Vervoer: €20,32 23 mei: HBO Stem debat in Den Haag, Discussieavond Fryske Taalinstellingen Vervoer: €80,37 Eten en drinken: €22,39 22 mei: Werkbezoek Bakker Transport Heerenveen, werkbezoek D66 Sudwest-Fryslân, Sneek Vervoer: €14,3 21 mei: Werkbezoek Amsterdam, Waterdebat Den Haag, Discussieavond D66 Haarlemmermeer Vervoer: €78,16 19 mei: Regiotour Gelderland/Overijssel Vervoer: €28,68 18 mei: Landelijke Campagneaftrap in Rotterdam Vervoer: €39,78 17 mei: Verkiezingsfestival MBO Twente, Werkbezoek Twente, campagneactiviteit D66 Enschede Vervoer: €41,68 Eten en drinken: €52 16 mei: Debat NHL Stenden Leeuwarden, Campagneactiviteit D66 Groningen €31,31 13 mei: Belavond D66, Den Haag Vervoer: €55,82 12 mei: Campagneactiviteit D66 Nijmegen Vervoer: €19,16 11 mei: Regiotour Zeeland Vervoer: €28,38 8 mei: Europanacht Pardiso Amsterdam Vervoer: €67,07 7 mei: Diner pensant Provincie Noord-Holland, Haarlem Vervoer: €45,32 5 mei: Bevrijdingsdag Leeuwarden Vervoer: €13,62 4 mei: Campagneactiviteit Veenendaal Vervoer: €38,46 2 mei: Opname campagnefilmpjes Vervoer: €13,62 29 april: Europadebat Maastricht, panellid The Alliance of Her Vervoer: €74,63 Eten en drinken: €39,35 22 april: Sportdebat in Den Haag Vervoer: €35,28 21 april: Wandeling met nieuwe D66-leden in Bakkeveen Vervoer: €5,58 20 april: Kantinedienst VV Kagia, Lisserdorp Vervoer: €53,08 18 april: Mediaoptreden in Brussel + In Gesprek met de ChristenUnie in Groningen Vervoer: €102,27 Eten en drinken: €43,45 17 april: Gesprek in gemeente Noordoostpolder + Werkbezoeken en lezing in Bergen op Zoom met D66 Brabantse Wal Vervoer: €40,21 Eten en drinken: €12,35 Overnachting: €63,50 10 april: In gesprek met leden D66 Tynaarlo Vervoer: €14,32 30 maart: 'In gesprek met' in Malden, met D66 Heusden Vervoer: €60,22 23 maart: Iftar Stichting Camellia, Stichting Burgerhart Amsterdam, Amsterdam Vervoer: €36,98 22 maart: Prins Claus diner + concert, Samenwerkingsverband Noord-Nederland, Assen Vervoer: €14,61 16 maart: Masterclass Europese Strategische Autonomie, D66 Amsterdam Vervoer: €48,05 8 maart: Regiocongres Vrouwen & Politiek, D66 Groene Hart Vervoer: €49,62 7 maart: Bijeenkomst Meer Vrouwen in de Politiek, Gendergelijkheid in de EP Verkiezingen, Amsterdam Vervoer: €49,24 6 maart: Bezoek aan D66 Lelystad + Lelylijn Symposium in Emmeloord Vervoer: €28,06 Eten en drinken: €24 5 maart: Bezoek aan Eerste Kamerfractie, Den Haag Vervoer: €81,52 Eten en drinken: €8,10 3 maart: D66 Kandidatendag, Den Haag Vervoer: €93,52 1 maart: Campagneaftrap medekandidaat Brigitte van den Berg, Beverwijk Vervoer: €52,12 16 februari: Maandborrel D66 Amsterdam, Amsterdam Vervoer: €45,26 8 februari: Model European Parliament Friesland , Leeuwarden Vervoer: €13,48 31 januari: Bijeenkomst Women Shaping the EU after 2024, Renew Europe, Brussel Vervoer: €112,4 Eten en drinken: €27,16 27 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Drenthe en Symposium Rechten voor de Natuur in Haarlemmermeer Vervoer: €47,89 26 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Leidse Regio Vervoer: €50,18 19-20 januari: Rally for Europe, Brussel Vervoer (trein + bus): €57,64 Hotelovernachting: €127 14 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Rijk van Nijmegen (Nijmegen) en D66 Noord-Brabant en Baronie (Breda) (Met dank aan medekandidaat Brigitte van den Berg voor het mee kunnen liften tussen Nijmegen en Breda!!) Treinkaartjes: €33 Parkeerkosten: €4,50 Eten en drinken: €9 13 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Midden-Nederland (Amersfoort) en D66 Overijssel (Zwolle) Brandstof: €40 Parkeerkosten: €11,60 12 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Groningen, Groningen Brandstof: €14 OV: €4 Eten en drinken: €30 11 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Fryslân, Leeuwarden Brandstof: €13 Parkeerkosten: €4 9 januari: Global Europe Forum, Renew Europe, Brussel Brandstof: €90 Eten en drinken: €20 7 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Den Bosch/Vught, Vught Brandstof: €60 6 januari: Landelijke Nieuwjaarsbijeenkomst en Kennismaking met kandidaten EP, Utrecht Treinkaartjes: €30,84 Parkeerkosten: €4,50 Eten: €17 4 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst D66 Maastricht Treinkaartjes: €35,28 Parkeerkosten: €15 Eten: €10 3 januari: strategieoverleg, Tynaarlo Brandstof: €14 2 en 3 januari: ontmoeting en met medekandidaten, Haarlem en Castricum Brandstof: €44 Treinkaartjes: €7 28 december: campagneoverleg, Leeuwarden Brandstof: €13 Parkeerkosten: €3,70 14 december: campagneoverleg, Leeuwarden Brandstof: €13 Parkeerkosten: €3,70 1 december: tweede met Lijstadviescommissie op het Landelijk Bureau in Den Haag Treinkaartjes: €46 Parkeerkosten: €9,46 10 november: eerste gesprek met Lijstadviescommissie op het Landelijk Bureau in Den Haag Brandstof: €56 Parkeerkosten: €20,80 28 september: ALV Zuidoost Fryslân Brandstof: €5 26 september: Europa-avond D66 Gooise Meren Brandstof: €40 17 september: Lijsttrekkersdebat Den Bosch Treinkaartjes: €35,28 16 september: Lijsttrekkersdebat Zwolle Treinkaartjes: €16,80 14 september: Kennismaking TK-kandidaten Den Haag OV: €47 12 september: Lijsttrekkersdebat Utrecht Treinkaartjes: €41 10 september: Lijsttrekkersdebat van het Noorden in Groningen Brandstof + buskaartje: €18 14 juli: Zomerborrel D66 Utrecht Treinkaartjes: €26,50 8 juli: Zomerborrel D66 Gooise Meren Brandstof: €40 7 juli: Zomerborrel D66 Enschede Brandstof + treinkaartjes: €43 29-30 juni: Studiereis naar Brussel, onderdeel van training Meer Vrouwen in het Europees Parlement Eten & drinken tijdens het bezoek aan Brussel: € 95 Overnachting: € 88,40 Treinkaartjes: € 63 OV in Brussel: € 8,10 24 juni: Zomerborrel D66 Overijssel Brandstof: € 30 18 juni: te gast bij It Nijsfoarum, Omrop Fryslân Radio in Leeuwarden Brandstof: € 12 17 juni: ontmoeting met studenten Campus Fryslân in Leeuwarden + bezoek aan Fryske Taalinstellingen Brandstof: € 12 Parkeren: € 6,80 16 juni: Huiskamerbijeenkomst in Groningen met kandidaat-lijsttrekker Salima Belhaj Brandstof: € 14 15 juni: Ontmoeting met Nederlandse en Catalaanse scholieren op uitwisseling in Groningen Brandstof: € 14 14 juni: D66-bijeenkomst in Den Haag voor belanghebbenden kandidaatstelling Europese Verkiezingen Brandstof: 384 km = €54 (voor berekening van brandstof kosten gebruik ik de routeplanner van de ANWB, https://www.anwb.nl/verkeer/routeplanner ) NB: Normaliter had ik deels met de trein gereist, maar o verrassing! Er was een storing ;) Parkeren: € 8 OVERIG ... Steun je mijn kandidatuur en wil je financieel bijdragen aan mijn campagne? Dat kan momenteel via https://whydonate.com/nl/fundraising/raquel-naar-het-europees-parlement-i . Bedankt voor je belangstelling en het wordt vervolgd! Raquel #thuisineuropa

Persoonlijke onzekerheden is iets waar mensen in de politiek niet graag over praten. Ik ook niet. Want alles wat aandacht krijgt, groeit. Toch? Dus laten we het hier over hebben. Afgelopen zaterdag op het #D66Congres in Amsterdam werd het profiel voor lid van het Europees Parlement door de leden vastgesteld. Dit profiel wordt eerst in conceptvorm opgesteld door een groep betrokken, ervaren leden in opdracht van het Landelijk Bestuur, en aan de leden voorgelegd, ter stemming tijdens de Algemene Ledenvergadering op het congres. Dit is een belangrijk procedureel moment: de leden beslissen op deze manier wat voor persoon we graag willen zien als verkozen vertegenwoordiger in het EP namens D66. Welke vaardigheden, ervaring, competenties en eigenschappen zijn gewenst voor zo'n functie. Zoals ik eerder in deze blog heb gedeeld, geloof ik dat ik goed aan dit profiel voldoe . Anders zou ik mij niet gaan kandideren voor een verkiesbare plek. Uiteraard zijn er sterkere punten en punten waarin ik mij ongetwijfeld nog verder kan ontwikkelen, waarover meer binnenkort. Mijn enthousiasme met dit soort officiële startschot voor de Europese Verkiezingscampagne was groot en wilde ik delen met de wereld. Wat ik ook deed met een spontaan opgenomen filmpje -die trilling van de telefoon! :-) - in de gang net buiten de ledenvergadering. In een keer; hop, geen tweede, derde of zesde takes, dit is 'm. Tweet, Insta Reel. En toen begon het. De nu al inmiddels bekende tsunami aan stront van honderden -voornamelijk anonieme- accounts. Van 'pedofiel' tot 'nazi', van 'rot op naar je eigen land' tot 'mijn familie zou mij vermoorden als ik D66-lid was'. Plus een heleboel 'muts', 'meisje', en andere woorden van dezelfde strekking. Maar ook: opmerkingen over mijn imperfecte Nederlandse taalvaardigheden. En ja, daar hebben ze gelijk in. Ik maak taalfouten, soms aan de lopende band. Met name wanneer ik praat, als ik gespannen ben of er emotie in zit. Negatief én positief. Zoals tijdens het opnemen van het filmpje. Niet dat Twitter een taalkundige-walhalla is. En de meeste opmerkingen waren duidelijk bedoeld om mij te kwetsen. Dat doen ze beslist niet, maar het is zeker iets waar ik mij met enige regelmaat onzeker over voel. Sowieso in een context als de politiek, waarin men verwacht wordt altijd scherp en snel in de verbale communicatie te kunnen zijn. Full disclosure : aan mij kun je die onzekerheid merken aan een rommeliger dan normaal zinsopbouw en licht trillend stem. Maar ik had toch gezegd dat ik goed aan het vastgestelde profiel voldoe? En daar staat "Uitstekende taalvaardigheid in het Nederlands" als nodig? Zeker. En nee: ik ga niet zeggen dat mijn taalvaardigheden alles overwegende best meevallen, dat is een flauw excuus. Maar ik ga ook niet de typische fout maken van veel vrouwen wanneer ze denken aan solliciteren voor een functie: zich laten terughouden omdat ze niet aan absoluut álle punten voldoen, en dan ruim ook. Mijn motto als alumna van @The Alliance of Her: "Be brave and occupy the space" . Dus, partijgenoten, Nederland: na 11 jaar in dit prachtig land en bijna de 40 gepasseerd, weet dat het niet veel beter gaat worden met onze mooie, ingewikkelde taal. Lekker ad rem in een verkiezingsdebat met een sterke tegenstander zal eerder de uitzondering dan de regel zijn in mijn geval. Die politica ben ik niet, en kan ik waarschijnlijk nooit worden. Maar als je een Europarlementariër wilt die "het ene moment met haar Spaanse collega's onderhandelt" (in hun voor beide moedertaal) ; die het andere moment met delegaties en belangenbehartigers vloeiend in het Engels kan communiceren; die met een beetje moeite, tijd en afstoffen van oude tekstboeken een werkbezoek in het Frans kan beleggen; die een Friese boer aan de keukentafel kan verstaan tijdens zijn verhaal; en die met de aanzienlijke afvaardiging van Italianen in Brussel een praatje over calcio in de wangelgangen kan aanknopen, met misschien wat extra hulp van mimiek . Dan ben je bij mij aan het goede adres. Of is de goede adres? Godzijdank voor www.welklidwoord.nl . PS: Taalcorrecties -verbeteringen, zeggen ze in het hedendaagse onderwijs, volgens dochterlief- ontvang ik graag! Alvast bedankt!

Het weekend van de 4th of July 2008, ofwel Onafhankelijksdag, bracht ik door in de buurt van Bigfork, Montana. Big Sky Country: een prachtige omgeving tegen de monumentale achtergrond van Glacier National Park. Mijn toen echtgenoot en ik waren uitgenodigd voor het trouwfeest van twee van onze vrienden uit Washington, DC. Twee Montanans pur sang die elkaar hadden ontmoet tijdens een college football wedstrijd in een sportsbar in de Nation's Capital. Hij werkte in de bouw, altijd markant in zijn geruite shirt en cowboy hoed en laarzen, en was met zijn western slur soms lastig te verstaan, in het bijzonder na een paar glasjes Jack Daniels straight. Zij had een paar jaar daarvoor de krijgsmacht verlaten na een paar tours of duty waaronder in het Midden-Oosten en zette zich in voor allerlei goede doelen. Een all-American stel in de beste zin van het woord. En geweldige mensen. De gastenlijst was een mooie mix van familie, vrienden uit hun kinder- en studiejaren, sommige met een militaire achtergrond en gematigde conservatieve opvattingen, sommige -ondergetekende- werkende in de NGO-sector en een veel liberaler (in de Amerikaanse zin van liberal ) kijk op de wereld. Zowel mijn echtgenoot als ik aten toen geen vlees, in die omgeving een unicum. Meerdere gasten waren zelf veehouders en ze vroegen zeer netjes en niet zonder oprechte nieuwsgierigheid, maar zonder impliciete oordeel, naar de redenen voor onze keuze. Dat leidde tot een paar interessante, open gesprekken over politiek, ook ik tobacco-kauwend en spittend (vies, maar when in Rome. ..), en het besef dat de Verenigde Staten en hun inwoners, ook in relatief conservatieve staten als Montana, veel diverser én genuanceerd zijn dan de meeste Europeane zich realiseren. Maar ook dat lijkt snel verloren te gaan in het huidige klimaat van toenemende polarisatie en extremisme. Met grote schrik heb ik het artikel in de Volkskrant gelezen over Zooey Zephyr , een transgender State Representative (parlementslid) in Montana, die de Republikeinen met absurde, ondemocratische methodes het mond proberen te snoeren. Want 'hoewel de Republikeinen in Montana traditioneel van het gemoedelijke soort zijn, werden ze afgelopen jaren steeds extremistischer.' Zephyr vertegenwoordigt Missoula – een Democratisch kiesdistrict. Misschien niet toevallig dat die vrienden en hun familie juist uit die hoek van de Staat komen en daar nog altijd wonen. Ik kan mij niet voorstellen dat al die lieve mensen het prima vinden dat een mens, en pas daarna verkozen volksvertegenwoordiger, op zo'n manier wordt bejegend vanwege haar geaardheid. Ik zou wel kunnen vragen, maar dat is niet zomaar iets waar je over begint in een plotseling bericht via de mail of Facebook. En ergens ben ik misschien toch wel bang voor het antwoord. Want dat is niet 'mijn' Montana. Die -net als de gletsjers op de foto waarop ik vaarwel zwaai- is snel aan het verdwijnen.